Elektrik Yükünün Təxmini Tesablanması(Electrical Load Estimation)

1. Sual: Load estimation nədir?
   Cavab: Layihədə tələb olunan ümumi elektrik yükünün təxmini hesablanması prosesidir. 

2. Sual: Load estimation niyə vacibdir?
   Cavab: Elektrik şəbəkəsi(şirkət) ilə müqavilə üçün tələb olunan gücün rezervasiyası üçün vacibdir.

3. Sual: Load estimation hansı mühəndis tərəfindən hesablanır?
   Cavab: Electrical engineer tərəfindən, lakin məlumatlar mechanical engineer-dən alınır.

4. Sual: Load estimation-də HVAC sisteminin rolu nədir?
   Cavab: HVAC sistemi üçün tələb olunan güc electrical load-ə daxil edilir.

5. Sual: Elevatorların gücü necə hesablanır?
   Cavab: Kilowatt / power factor (0.85) ilə hesablanaraq kilovolt-amperə çevrilir.

6. Sual: Plumbing motorlarının gücü necə hesablanır?
   Cavab: Mechanical horsepower (HP) 0.746 ilə vurulur, efficiency-ə bölünür və power factor-ə görə kilovolt-amperə çevrilir.

7. Sual: İEC code-də residential building üçün KVA/m² necə müəyyən edilir?
   Cavab: 15-dən az mərtəbəli binalar üçün 1.5-10 kV·A/100 m² arası dəyərlər götürülür.

8. Sual: 15-dən çox mərtəbəli binalar üçün standart dəyər nədir?
   Cavab: 8-10 kV·A/100 m² (residential) və 12 kV·A/100 m² (administration).

9. Sual: Basement üçün load estimation necə aparılır?
   Cavab: Aşağı yük hesab edilir (2 kV·A/100 m² kimi).

10. Sual: NEC code-də lighting üçün volt-amper/m² nə qədərdir?
    Cavab: 20-40 V·A/m² (bank üçün).

11. Sual: Small power (sockets) NEC code-də nə qədərdir?
    Cavab: Təxminən 30 V·A/m².

12. Sual: Air conditioning sisteminin güc tələbi NEC-də nədir?
    Cavab: 50-70 V·A/m² (normal AC) və 100-120 V·A/m² (HVAC sistemi üçün).

13. Sual: Transformator seçimi necə edilir?
    Cavab: Ümumi yük 0.8 (oil transformer) və ya 0.9 (dry transformer) efficiency-ə bölünür.

14. Sual: Diversity factor nədir?
    Cavab: Bütün yüklərin eyni anda işləməməsini nəzərə alan əmsal (0.6-0.7).

15. Sual: Misalda 19 mərtəbəli binanın ümumi yükü nə qədərdir?
    Cavab: 1220 kV·A (diversity factorsiz).

16. Sual: Transformerın 80% yüklənməsi nə deməkdir?
    Cavab: Transformerın maksimum gücünün 80%-də işləməsi deməkdir (1528.75 kV·A tələb olunur).

17. Sual: NEC code-də kitabxana üçün HVAC dəyəri nədir?
    Cavab: 100-120 V·A/m² (mərkəzləşdirilmiş sistem üçün).

18. Sual: Swimming pool motorlarının gücü necə hesablanır?
    Cavab: HP × 0.746 / efficiency / power factor.

19. Sual: Mechanical horsepower elektrik gücünə necə çevrilir?
    Cavab: 1 HP = 0.746 kW.

20. Sual: Layihənin erkən mərhələsində load estimation niyə lazımdır?
    Cavab: Transformer otaqlarının və elektrik infrastrukturasının planlaşdırılması üçün.

21. Sual: Misalda 16 residential mərtəbənin yükü nə qədərdir?
    Cavab: 960 kVA (10 kV·A/100 m² × 600 m² × 16).

22. Sual: NEC code-də ofis üçün lighting yükü nədir?
    Cavab: 40-70 VA/m².

23. Sual: Transformatorun yaxın standart qiyməti necə seçilir?
    Cavab: Məsələn hesablamışıq ki, güc1528.75 kVA -dir.  Bu gücə uyğun yaxın standart kimi 1.6 MVA və ya 2 MVA transformer seçilə bilər.

24. Sual: Plumbing sistemində 3 motordan 2-nin işləməsi nə deməkdir?
    Cavab: 2 motor daimi işləyir, 3-cü ehtiyatdır (standby).

25. Sual: İEC code-də administration buildings üçün standart dəyər nədir?
    Cavab: 12 kV·A/100 m² (15+ mərtəbə üçün).

26. Sual: Load estimation zamanı elevatorların gücü necə daxil edilir?
    Cavab: Bütün elevatorların gücü power factor-ə bölünərək kV·A hesablanır.

27. Sual: NEC code-də mərtəbə hündürlüyü nə qədər qəbul edilir?
    Cavab: Adətən 3 metr.

28. Sual:  ümumi yük necə hesablanır?
    Cavab: Basement (12 kVA) + Administration (144 kVA) + Residential (960 kV·A) + Digər yüklər.

29. Sual: Transformatorun həddindən artıq yüklənməməsi üçün nə edilməlidir?
    Cavab: Diversity factor (0.6-0.7) tətbiq edilməlidir.

30. Sual: Load estimation hansı standartlara əsasən aparılır?
    Cavab: İEC code, NEC (National Electrical Code) və ya digər beynəlxalq standartlar.

Suallar aşağıdakı videodan götürülüb.