Bağlı olduqları dövrədəki birinci tərəf gərginliyi istənilən nisbətdə kiçildərək bu gərginliklə ikinci tərəf terminallarına bağlı alətləri bəsləyən və onları yüksək gərginlikdən izolə edən xüsusi transformatorlara, gərginlik transformatolarır deyilir. Gərginlik transformatorları; "birinci tərəf " dediyimiz əsas dövrə gərginliyini, maqnetik bir mufta ilə (ümumiyyətlə) kiçildərək "ikinci tərəf" dediyimiz ikinci dövrəyə köçürər və bu dövrəyə bağlı cihazların gərginliyə həssas işçilərinin enerjilənməsini təmin edərlər. Məsələn, voltmetrlərə sayğac və watmetrelerin gərginlik dövrələri və.s.
Bunun nəticəsində; cihazların böyük gərginliklər ilə işləməsini mühafizə edərlər..
Quruluşu
Gərginlik transformatorunun birinci tərəf sarğıları, cərəyan transformatorunun birinci tərəf sargılarının tərsinə, çox sarğılı incə məftillərdən meydana gəlmişdir. İkinci tərəf sarğı isə, nominal yükdə itginin çox az olmasını təmin edəcək qalınlıqda məftil ilə sarılmışdır. Sarğı sayı birinci tərəf sargıya görə çevirmə nisbəti qədər azdır. Maqnetik nüvə kəsiyi gərginlik transformatorun yükü ilə mütənasibdir. Gərginlik transformatorları faza-torpaq, faza-faza arası qurulur. İrəlidə bu mövzu açıqlanacaqdır.
Bunun nəticəsində; cihazların böyük gərginliklər ilə işləməsini mühafizə edərlər..
Quruluşu
Gərginlik transformatorunun birinci tərəf sarğıları, cərəyan transformatorunun birinci tərəf sargılarının tərsinə, çox sarğılı incə məftillərdən meydana gəlmişdir. İkinci tərəf sarğı isə, nominal yükdə itginin çox az olmasını təmin edəcək qalınlıqda məftil ilə sarılmışdır. Sarğı sayı birinci tərəf sargıya görə çevirmə nisbəti qədər azdır. Maqnetik nüvə kəsiyi gərginlik transformatorun yükü ilə mütənasibdir. Gərginlik transformatorları faza-torpaq, faza-faza arası qurulur. İrəlidə bu mövzu açıqlanacaqdır.
Gərginlik transformatorun Prinsip Şəkli
Bir gərginlik transformatoru aşağıdakı hissələrdən meydana gəlir:
Birinci tərəf sarğı
İkinci tərəf sarğı
Maqnit nüvə
izolyator və yağ qabları, yüksək gərginlikdə istifadə edilən gərginlik transformatorlarında vardır. Ayrıca faza-faza arası gərginlik transformatorlarında cüt izolyator vardır. Şəkildə faza-torpaq növü gərginlik transformatorunun hissələri göstərilmişdir.
İstifadə Məqsədləri
Gərginlik transformatorlarının istifadə məqsədlərini bu şəkildə sıralaya bilərik:
Ölçü alətlərini və qoruma relelərini birinci tərəf gərginliyindən izolə edərək etibarlı
işə imkan verir.
Müxtəlif birinci tərəf dəyərlərinə qarşılıqlı standart ikinci tərəf dəyərlər əldə edilir.
Ölçü transformatorlarının istifadə edilməsi ölçü alətlərinin və relelərin kiçik
ölçülü emal edilməsinə imkan verir.
Böyük gərginlikləri ölçmədə daha iqtisadi bir həlldir.
Xüsusiyyətləri
Yüksək gərginliyi müəyyən bir nisbətdə salan, ölçü transformatorlarıdır.
İkinci tərəf çıxışları, açıq dövrə kimi çalışırlar.
Bağlantı edilərkən qütblərinə diqqət edilməlidir.
Birinci tərəf dövrəsindən keçən gərginliyi, çevirmə nisbətinə görə ikinci tərəf dövrəyə köçürər.
Birinci tərəf sarğıları incə və çox sarğılıdır.
İkinci tərəf sarğıları isə qalın məftilli və az sarğlıdır.
Gərginlik transformatorlarının birinci tərəf və ikinci tərəf sargılarının giriş və çıxış ucları dəyişik hərflərlə ifadə edilir.