Hər kəsə yəqin marağlıdır ki, avtomat üzərində kvadratın içində yazılmış tək rəqəm nə üçündür??
MCB-lər (Miniatur Circuit Breaker-elektrik avtomatı və ya açarı) elektrik enerjisinin səmərəli istifadəsini təmin etmək və enerji itkisini minimuma endirmək üçün müxtəlif enerji siniflərinə ayrılır. Bu siniflər MCB-lərin elektrik dövrəsində itkiyə səbəb olan reaktiv güc (induktiv və ya tutum) itkilərini necə idarə etdiyini göstərir.
Əsas Energy Class-ları:
Energy Class 1 (A)
Xüsusiyyətlər: Yüksək itki səviyyəsi (tipik olaraq 3W-dan çox).
Tətbiqi: Köhnə və ya enerji effektivliyinin az vacib olduğu qurğularda istifadə olunur.
Standartlar: EN 60898-1.
Energy Class 2 (B)
Xüsusiyyətlər: Orta itki səviyyəsi (təxminən 1.5W-3W arası).
Tətbiqi: Ümumi elektrik şəbəkələrində və enerji qənaətinin orta səviyyədə tələb olunduğu yerlərdə.
Energy Class 3 (C)
Xüsusiyyətlər: Aşağı itki səviyyəsi (~1W-1.5W).
Tətbiqi: Yeni enerji qənaətli sistemlərdə və ya Avropa standartlarına uyğun qurğularda.
Energy Class 4 (D)
Xüsusiyyətlər: Çox aşağı itki (0.5W-dan az).
Tətbiqi: Yüksək effektivlik tələb olunan smart şəbəkələr və ya yaşayış binalarında.
Seçim Üçün Əhəmiyyətli Faktorlar:
Enerji Effektivliyi: Energy Class 3 və ya 4 olan MCB-lər uzun müddətdə elektrik itkisini azaldaraq qənaət təmin edir.
Qiymət: Daha yüksək sinifli MCB-lər baha ola bilər, lakin enerji itkisini azaltdığı üçün investisiya qaytarılır.
Standartlar: EN 60898-1 və ya IEC 60898 standartlarına uyğunluq yoxlanılmalıdır.
Əlavə Məlumatlar:
Smart MCB-lər: Bəzi müasir modellər enerji monitorinqi və avtomatik idarəetmə funksiyaları ilə təchiz olunub.
Nəticə: Energy Class 3 və ya 4 seçmək enerji qənaəti və uzunmüddətli iqtisadi faydalar üçün optimaldır. Qurğunun texniki spesifikasiyaları və yerli elektrik qaydaları da nəzərə alınmalıdır.
MCB-lərin enerji sinifləri elektrik itkisini necə azaldır?
MCB-lərin (Miniatur Circuit Breaker) enerji sinifləri onların reaktiv güc itkilərini nə qədər aşağı saldığını göstərir. Bu itkilər əsasən iki formada olur:
1. İnduktiv itkilər (bobin və ya maqnit sahəsi ilə əlaqəli).
2.Tutum itkiləri(kondensator effekti ilə əlaqəli).
Enerji Siniflərinin İtkini Azaltma Mexanizmləri:
1. Optimallaşdırılmış Daxili Dizayn :
- Energy Class 3/4 olan MCB-lərdə daha az istilik yayan materiallar (məs., nanokompozit izolyatorlar) və daha dəqiq kontakt sistemləri istifadə olunur. Bu, elektrik keçirməsi zamanı enerjinin istiliyə çevrilməsini azaldır.
- Maqnit və qövs söndürmə kameraları daha effektiv dizayn edilib, beləliklə, qısa qapanma zamanı enerji itkisi minimuma endirilir.
2. Reaktiv Güc Kompensasiyası:
- Yüksək sinifli MCB-lər bəzi hallarda daxili kondensatorlar və ya süzgəclər ilə təchiz olunur ki, bu da şəbəkədəki reaktiv gücü kompensasiya edərək itkini azaldır.
3. Aşağı Müqavimətli Kontaktlar:
- Gümüş və ya mis-nikel ərintili kontaktlar istifadə edərək keçiricilik müqaviməti aşağı salınır. Bu, enerjinin istiliyə çevrilməsinin qarşısını alır (P = I²R düsturuna görə).
4. Dinamik İş Rejimi:
- Smart MCB-lər (məs., Energy Class 4) iş yükünə görə avtomatik olaraq optimal keçiricilik rejiminə keçə bilər. Məsələn, yük az olduqda enerji sərfiyyatını azaldır.
- Energy Class 1 MCB: 3W itki (köhnə model) → İl ərzində (24/7 işlədikdə): 26.28 kWh(kilovat saat) itki.
- Energy Class 3 MCB: 1W itki → İl ərzində: 8.76 kWh itki.
- Energy Class 4 MCB: 0.5W itki → İl ərzində: 4.38 kWh itki.
Nəticə: Energy Class 4 MCB, Class 1-ə nisbətən ildə 21.9 kWh qənaət edir (orta hesabla 5 ev üçün 100 kWh-dan çox)!
Əlavə Təkliflər İtkini Azaltmaq Üçün:
- Paralel MCB-lərdən qaçın:
Lazımsız paralel qoşulmalar itkini artırır.
-Smart Şəbəkə Uyğunluğu:
Energy Class 3/4 MCB-lər "ağıllı sayğac" sistemləri ilə uyğunlaşaraq qeyri-aktiv saatlarda enerji balansını optimallaşdıra bilər.
Diqqət:MCB seçərkən IEC/EN 60898-1 standartlarına və yerli elektrik qaydalarına uyğunluğu yoxlayın.