Yarımkeçirici materiallar haqqında məlumat
Yarımkeçıncılər xüsusi elektrik müqavimətinin qiymətinə görə
keçiricilər
Om.sm) və dielektriklər
arasında yer tutur. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, bu sərhədlər şərti xarakter daşıyır, konkret şəraitdən asılı olaraq məsələn, yüksək temperaturda, dielektrik yarımkeçirici kimi özünü apara bilər və s. Yarımkeçiricilərdə cərəyanın axması mexanizmi dielektriklərdəkinə yaxındır və keyfiyyətcə keçiricilərdəkin- dən fərqlənir. Yarımkeçiricilərə xas olan xüsusiyyətlərdən biri odur ki, onların xüsusi keçiriciliyi elektrik sahəsinin, işıq şüasının, istiliyin və aşqarların əlavə edilməsinin təsiri altında dəyişir.
Ən geniş yayılmış yarım- keçirici materiallar dövri sistemin IV qrupuna aid olan germa- nium (Ge) və silisiumdur (Si). Bunlardan başqa selen (Se), qal- lium arsenid (GaAs), qallium fosfıd (GaP), silisium karbid (SiC) və başqaları da geniş istifadə olunur. Yarımkeçiricinin, məsələn germaniumun, kristal qəfəsəsi elementar tetraedrlər- dən təşkil olunur. Tetraedrlərin təpələrində və mərkəzində yerləşən atomlar bir-biri ilə iki elektronla kovalent əlaqədə olur. Bu əlaqəni yaradan elektronların hərəsi bir növ iki atoma aid olur (şəkil 3.1). Nüvələrin müsbət yükü elektronların yükü ilə kompensasiya edilir və kristal ümumiyyətlə neytral olur.Mütləq sıfır temperaturunda elektronların hamısı atomlarla əlaqədə olur, yük daşımasında iştirak etmir və kristal özünü dielektrik kimi aparır. Müqayisə üçün qeyd edək ki, bu temperaturda metalların müqaviməti sıfra düşür.
R.Hümbətov- Elektronika