REAKTORLAR

                                 Reaktorlar
Reaktorlar q.q. cərəyanın elektrodinamiki təsirini məhdudlaşdırmaq üçün qulluq edirlər. İzolə edilmiş karkasa izolə edilmiş çoxdamarlı kabeldən dolanmış sarğacı şəklində yerinə yetirilir. Reaktorlar fiderli və seksiyalı olurlar. 35 kv qədər gərginlik və daxildə qurulmaq üçün demək olar ki, yalnız beton reaktorlar geniş yayılmışlar.
Betonlu reaktor ( şəkil 1, a ) radial yerləşdirilimiş beton kolonkalarda 2 batırılmış konsentrik yerləşdirilimiş xüsusi izoləedilimiş çoxdamarlı dairəvi naqildən hazırlanmış sarğılar 1 şəklində yerinə yetirilirlər. Öz elastikliyi sahəsində naqil termiki və dinamiki qüvvələri depferləşdirir və bununlada betondan çıxarır. Reaktorun kolonkaları dolanma diametri ilə təyin olunur. Hər bir kolonka torpaqdan və fazalar arası izolyasiyanı təmin edən dayaq izolyatorları 3 üstündə yerləşdirilir. Reaktorun bütün metallik hissələri qeyri maqniti materiallardan hazırlanırlar. Fazalar şaquli ( şəkil 1,b ) , üfüqi və ya pilləvari yerləşdirilə bilərlər.
  

Şəkil 1. Üçfazlı reaktor: a- beton rekatorun fazasının ümumi görünüşü;b- reaktorun üçfazlı komlekti

35 kV-dan yuxarı gərginliklər və xaricdə quraşdırılmaq üçün yağlı reaktorlardan istifadə edirlər. Kabel kağızı ilə izoləedilmiş mis keçiricilərdən hazırlanmış dolağ izoləedilmiş silindirlər üzərində düzülür və yağla doldurulan bakda ( baklarda ) yerləşdirilirlər. Hər bir faza dolağının ucları keçid izolyatorlardan keçərək xaricə çıxarılırlar. Yağ həm izoləedici, həm də soyuducu mühit kimi qulluq edir.

Reaktor sarğaclarının bakın divarlarından qapanan dəyişən sahəsi bu divarların həddən artıq qızmasına gətirib çıxara bilər. Divarların ( və yağın ) qızmasını aşağı salmaq üçün onlardan qapanan maqnit selini məhdudlaşdırmaq lazımdır. Bunun üçün elektromaqnitli ekranlar və ya şuntlar qulluq edirlər.